واحد بهداشت

مقدمه

موضوع سلامت به عنوان سنگ بنای تعلیم و تربیت  مورد توجه جدی تعالیم نورانی اسلام قرار گرفته  است.

بی شک جامعه موفق و پویا جامعه ای است که از انسان های سالم، توانا و با نشاط برخوردار باشد و بتواند به طور غعال برای حفظ و ارتقای سلامت خود و دیگران تلاش نماید.

غربالگری سالیانه دانش آموزان با انجام صحیح معاینات مقدماتی و ارجاع موارد مشکوک جهت معاینه و در صورت نیاز، درمان به موقع، قدمی برای نیل به این هدف والای می باشد .

معاینه پوست و موی سر

این معاینه به منظور یافتن هرگونه ضایعه یا بیماری نظیر کچلی، رشک، شپش سر  بیماریهای قارچی پوست و… می باشد و تکرار معاینه در طول سال تحصیلی، جهت پیشگیری از شیوع بیماریهای پوست و مو ضرورت دارد.

محاسبه شاخص توده بدنی (BMS)

ارزیابی دانش آموزان از نظر وضعیت جسمانی براساس مقایسه با استاندارد است که برمبنای این شاخص، دانش آموزان به شش گروه لاغری شدید، لاغر، طبیعی (وزن متناسب)، خطر اضافه وزن،  اضافه وزن و چاق طبقه بندی می کنند.

وضعیت بدنی و شاخص توده بدنی متناسب با سن دانش آموز تعیین می گردد و برای محاسبه آن ابتدا باید وزن، قد و سن دقیق دانش آموزان تعیین گردد. سپس برای محاسبه شاخص توده بدنی (BMI) از طریق فرمول زیرعمل می شود.

معاینات دندان

هر فردی در زندگی خود دو سری دندان دارد: شیری و دائمی

و سه دوره دندانی را پشت سر می گذارد: دوره دندان شیری، دوره دندانی  مخلوط (دوره ای که دندان های شیری به تدریج جای خود را به دندان های دائمی می دهند و در دهان کودک مخلوطی از دندان های شیری و دائمی دیده می شود) و نهایتاً دوره دندان دائمی

اهمیت دندان های شیری

  • حفظ فضای لازم برای رویش دندان های دائمی
  • کمک به رشد و تکامل صورت
  • اهمیت در جویدن و هضم غذا
  • اهمیت در تکلم و بیان صحیح حروف

دندان های شیری به عنوان «راهنمای رویش صحیح دندان های دائمی» محسوب می شوند. بنابر این اگر زودتر از دست بروند سبب جابه جای و نامرتب شدن دندان های دائمی به دلیل کمبود فضا خواهند شد که درمان آن هزینه گزافی را به خانواده ها تحمیل خواهد کرد. همچنین در صورتی که دندان های شیری بیش از زمان لازم در دهان باقی بمانند باعث بروز مشکلات رویشی دندان های دائمی می گردند.

زمان رویش اولین دندان دائمی: حدود 6 سالگی زمان تکمیل دندان های دائمی (به جز عقل) حدود 12 الی 13 سالگی معمولا 2 تا 6 ماه پس از افتادن هر دندان شیری، دندان دائمی جانشین رویش می یابد و تا پایان عمر در دهان باقی می ماند.

دندان 6 سالگی و علت اهمیت آن

این دندان اولین آسیای بزرگ دائمی می باشد که به دندان 6 سالگی معروف است و زمان رویش آن هم در 6 سالگی است. دندان شش الگوی رویش سایر دندان های دائمی است و اگر در جای صحیح خود در زمان مناسب رویش پیدا کند، تقریباً  می توان انتظار داشت که سایر دندان های دائمی هم صحیح و مرتب رویش یابند. محل رویش آن پشت آخرین دندان شیری است. یعنی دندان آسیای دوم شیری است. این دندان اولین دندان دائمی است که جانشین دندان شیری نمی شود و بدون افتادن دندان شیری رویش می یابد.

لذا اکثر والدین تصور می کنند که این دندان شیری است وبا این باور غلط که اگر دندان شیری بیافتد، دندان دیگری بدون هیچ مشکلی به جای آن می روید، تلاشی برای تمیز نگه داشتن آن نمی کنند تا پایان عمر در دهان باقی بماند، اما اگر زودتر پوسیده شده و از بین برود مشکلات متعدد دندانی بعدی را ایجاد می نماید.

در معاینات دندان دانش آموزان پوسیدگی دندان، سالم بودن لثه و جرم دندان بررسی می شود.

فیشورسیلانت چیست و چرا باید فیشور سیلانت تراپی را انجام داد.

فیشور سیلانت ماده ای ترمیمی و هم رنگ دندان است که توسط آن شیار های عمیق سطح جونده دندان ها با آن پوشیده شده و بدین ترتیب شیارها کم عمق می شود در بعضی از کودکان سطح جونده دندان 6 تازه رویش یافته در سن 6 سالگی دارای شیارها و فرورفتگی های عمیقی است که با مسواک زدن تمیز نمی شود و خورده های مواد غذایی و میکروب ها در داخل شیارها قرار گرفته و باعث پوسیدگی دندان می شود.

برای از بین بردن این مشکل قبل از اینکه این شیارهای عمیق پوسیده شوند دندانپزشک شیارهای عمیق را با مواد فیشورسیلانت کم عمق کرده، بطوری که با مسواک زدن سطح جونده دندان به راحتی تمیز شود و بدین ترتیب از تجمع خورده های مواد غذایی در داخل شیارها و ایجاد پوسیدگی جلوگیری خواهد شد.

بهترین زمان فیشورسیلانت برای دندان 6 از سن 6 سالگی تا 9 سالگی و برای دندان 7 از سن 11 سالگی تا 13 سالگی است.

فیشورسیلانت تراپی بدون درد بوده و نیاز به تزریق ماده بی حسی ندارد و فیشورسیلانت توسط دندانپزشک انجام می شود.

زمان انجام آن یک دقیقه می باشد و کودک هر6 ماه یکبار جهت بررسی مجدد توسط دندانپزشک معاینه می شود.

مراقبت و پیشگیری از عوارض چشمی در دانش آموزان

چشم یکی از اعضای مهم بدن است که برای درک و تشخیص شکل، فاصله، دید بعد و رنگ اشیا مورد استفاده قرای می گیرد به همین دلیل بایستی علائمی را که مربوط به کیفیت بینایی و چشم دانش آموزان می شود را قبل از اینکه باعث آسیب های جدی و جبران ناپذیر شوند، شناخته و به درمان آنها بپردازیم.

علائمی از قبیل سردردهای مزمن، ناراحتی و التهابات چشمی موقع مطالعه مشکل در خواندن خطوط ریز، تارولکه دار دیدن یا دو تا دیدن حروف، خستگی و اشک ریزش موقع مطالعه و حساسیت به نور تنگ و کوچک کردن چشم ها موقع نگاه کردن به دور که همگی اینها میتواند تمرکز موقع مطالعه را بهم بزند که باید حتما به اپتومتریست برای درمان مراجعه شود.

چه افرادی باید عینک بزنند؟

یک سری از افرادکه بدون عینک دید خوبی ندارد حتما باید عینک را دائم بزنید افرادی که آستیگماتیسم دارند در صورت نزدن عینک موقع مطالعه دچار خستگی چشم شده و با مالش چشم ها باعث افزایش نمره آستیگمات و ایجاد قوز قرنیه در چشمان خود می شوند دانش آموزانی که تنبلی چشم دارند و یا تنبلی چشمشون درمان شده، افرادی که دچار انحرافات تطابقی هستند و افرادی که دچار ضعیفی متوسط تا شدید بینایی هستند لازم است بصورت دائمی عینک بزنند.

اگر موقع کار با کامپیوتر و یا مطالعه احساس خستگی، عدم تمرکز، خشکی چشم سوزش اشک ریزش و قرمزی دارید باید حتما مورد معاینات چشمی دقیق قرار بگیرید تا در صورت نیاز عینک تجویز شده و فشاری از روی چشمانتون برداشته شود.

و البته بهتر است هر40 دقیقه تا یک ساعت بعد از کار با کامپیوتر یا موبایل و حتی مطالعه دست از فعالیت چشمی برداریم و به چشمان خود استراحت بدهیم و به دور نگاه کنیم و یکی از کارهای مفیدی که مراقبین بهداشت در مدارس می توانند انجام دهند این است که زنگ تفریح تمام دانش آموزان را به خارج کلاس و حیاط راهنمایی کنند تا چشمشون به دور دست نگاه کند و استراحت چشمی داشته باشند و ماهیچه های چشم بیش از اندازه در فشار نباشد و ریلکس شود.

هرگز در محیط تاریک به مانیتور یا تبلت و موبایل نگاه نکنید چرا که مردمک چشم  شما متناسب با نوری که به آن می تابد باز و بسته می شود و اگر نور محیط با صفحه موبایل یا مانیتور مطابقت نداشته باشد چشم متحمل فشار و خستگی شده و این تنش زیاد به ماهیچه های چشم در دراز مدت باعث نزدیک بینی چشم ها می شود.

به هرحال داشتن خواب و استراحت کافی و استفاده از مواد غذایی حاوی ویتامین های AوD3 در رژیم غذایی دانش آموزان حائز اهمیت است.